Η 13η Δεκεμβρίου του 2014 φαίνεται τόσο μακρινή, σαν να είναι ενός άλλου κόσμου. Κι αυτό γιατί τα τελευταία δώδεκα χρόνια είναι γεμάτα από αυτόν τον πυκνό ιστορικό χρόνο που σε κάνει να ξεχνάς το αμέσως προηγούμενο – και το πιο παλιό – ενόψει μιας νέας καταστροφής που βιώνεται στο παρόν, νέων αναπάντεχων συγκυριών, νέων άγνωστων γεγονότων.
Αλλά η μνήμη και η λήθη δεν είναι αφηρημένες έννοιες. Σε κάθε περίπτωση είναι εξαρτημένες με τις παρούσες σχέσεις εξουσίας: τους κρατικούς στόχους, το πέρασμα της καθημερινότητας σε συνθήκες ταξικής εκμετάλλευσης, το μπλα-μπλά ή τη σιωπή των ρουφιάνων και των ιδεολογιών τους, δεξιών ή αριστερών, αλλά και τη δική μας οργανωμένη δράση και τις ελλείψεις της.
Και πράγματι, αν το δει κανείς έτσι το πράμα, η συγκυρία δεν μοιάζει τελικά τόσο ξένη. Σε επίπεδο κρατικών δομών και καπιταλιστικής καθημερινότητας οι μισθοί μας κόβονται σταθερά στο μισό, αν έχουμε καν τέτοιο πράμα που λέγεται μισθός, και οι μπάτσοι πολλαπλασιάζονται με ρυθμό πολυβόλου.
Παρόλ’ αυτά, ή μάλλον ακριβώς εξαιτίας αυτών των συνθηκών, το σινάφι μας, δηλαδή οι άνθρωποι με τα ίδια ζόρια και ανάγκες, όλο και πληθαίνουν. Και ωστόσο, κοιτώντας αυτή την αφίσα, οκτώ ακριβώς χρόνια αργότερα, δεν είναι να απορεί κανείς που πήγε εκείνη η πειθαρχημένη απειθαρχία, εκείνη η οργανωμένη οργή.
Τα μηχανάκια των σόσιαλ μίντια όχι μόνο αντικατέστησαν την όποια κριτική αλλά ακολουθούν κατά γράμμα την κρατική γραμμή μέσα από χάσταγκ και αποψάρες.[1] Κυρίως χάρη στις πλούσιες υπηρεσίες της αριστερής διακυβέρνησης και των παπαγάλων της. Δηλαδή, μεταξύ άλλων, και αυτούς που έπαιξαν την κασέτα του υγειονομικού εγκλεισμού των Ρομά στους καταυλισμούς τους στη Λάρισα και αλλού.[2]
Κατά τα άλλα, σε αντίθεση με το σκρολ που διευκολύνει την οργανωμένη λήθη, θέλαμε να θυμίσουμε και ένα κομμάτι από εκείνο το έντυπο που παρουσιάστηκε στην εκδήλωση που καλούσε εκείνη η αφίσα. Scripta manent, βλέπετε!
«Η ελλάδα έχει μία από τις πιο αστυνομευόμενες κοινότητες Τσιγγάνων. Το 56% των ερωτηθέντων Ρομά μιας έρευνας απάντησαν πως η ελληνική αστυνομία τους έχει σταματήσει τουλάχιστον μία φορά μέσα στο 2012, ενώ το 70% περίπου αυτών πιστεύουν ότι ο αστυνομικός έλεγχος έχει να κάνει με την εθνική τους καταγωγή» («Ρομά: ένας λαός υπό διωγμό, σε ακατάλληλους καταυλισμούς», Καθημερινή, Λίνα Γιάνναρου 23-10-2013).[3]
«Η αστυνομία έρχονται κάθε ένα-δυο μήνες… δε βρίσκουνε απολύτως τίποτα… Έχω τέσσερις γιους, και τους τέσσερις τους έχουν πάρει μέσα πολλές φορές και τους αφήνουν… Έρχονται έξι η ώρα το πρωί και μας χτυπάνε την πόρτα… τα παιδάκια τρομάζουν όταν βλέπουν [τους αστυνομικούς] με τα αυτόματα», λέει η Δήμητρα, κάτοικος καταυλισμού στο Χαλάνδρι. […] Οι ίδιοι μπάτσοι, προκειμένου να αποδείξουν ότι ασχολούνται εντατικά με τους Τσιγγάνους, έδωσαν στοιχεία των επιχειρήσεών τους εναντίον του συγκεκριμένου πληθυσμού για το 2013. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που εξέδωσε η ελληνική αστυνομία, λοιπόν, κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2013 υπήρξαν 1.131 αστυνομικές επιχειρήσεις σε καταυλισμούς Ρομά σε όλη τη χώρα. Σε αυτές τις επιχειρήσεις, 52.431 άνθρωποι ελέγχθηκαν και 19.067 απ’ αυτούς οδηγήθηκαν σε αστυνομικά τμήματα. Από αυτούς, συνελήφθησαν τελικά 1.305. Και όλα αυτά στο πλαίσιο «μιας στρατηγικής για την πρόληψη της εγκληματικότητας», όπως λένε οι μπάτσοι. Αυτό σημαίνει, βέβαια, ότι οι μπάτσοι προλαμβάνουν το έγκλημα διεξάγοντας «φυλετικά» προσανατολισμένες έρευνες σε καταυλισμούς. Αλλιώς, γιατί διάολο να θέλουν οι μπάτσοι να κρατάνε στατιστικά ξεχωριστά για τους Ρομά σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό που ελέγχουν και συλλαμβάνουν; Πρόκειται για μια απαραίτητη κίνηση αν θέλουν να τους βγει η … αυτο-εκπληρούμενη προφητεία: πως δηλαδή οι Τσιγγάνοι είναι εγκληματίες.
Μολονότι δεν έχουμε ακριβή στοιχεία από την ίδια την αστυνομία για το αν διατηρούταν η ίδια ένταση ‘αστυνόμευσης’ και στις δεκαετίες που προηγήθηκαν αυτής του 2010, σκόρπιες μαρτυρίες των ίδιων των Ρομά βεβαιώνουν μια τέτοια υπόθεση. Για παράδειγμα, στις 12 Ιουλίου του 2001, κατά τις 6 το πρωί, 15 αστυνομικοί πήγαν στον καταυλισμό της Νέας Αλικαρνασσού Κρήτης. Η ανακοίνωση των Ρομά αναφέρει: «Αφού απέκλεισαν την είσοδο και την έξοδο του καταυλισμού, ξύπνησαν όλους τους κατοίκους και τους ζήτησαν να βγουν έξω από τις κατοικίες τους ενώ παράλληλα δεν άφηναν κανένα να αποχωρήσει από τον καταυλισμό. Αφού εξέτασαν τις ταυτότητές μας (παρουσία εικαζομένου δικαστικού αντιπροσώπου ο οποίος φέρεται να φορούσε γάντια), οι εν λόγω αστυνομικοί προσήγαγαν κατά τις 7:15 π.μ (όποτε και αποχώρησαν) 10 άτομα στην Ασφάλεια Ηρακλείου» και προσθέτουν «Παρόμοιες αστυνομικές επιχειρήσεις έχουν λάβει χώρα κατά τους τελευταίους 3 με 4 μήνες, με συχνότητα μιας επιχειρήσεως ανά μήνα.»
Έχουμε ήδη δει την ένταση των λόγων της εγκληματοποίησης κατά των Ρομά να ξεδιπλώνεται στις … απαγωγές παιδιών και στις κλοπές. Είπαμε, επίσης, ότι ενόψει κρίσης ανανεώθηκαν οι λόγοι εγκληματοποίησης των τσιγγάνων…
Πέρα όμως από τα παραπάνω, σε σταθερό τέμπο παίζουν κάποιοι πιο παραδοσιακοί λόγοι εγκληματοποίησης των Ρομά σε σχέση με την υποτιθέμενη ένταξη όλων τους σε κυκλώματα μαφίας, κάθε είδους απάτες προς το ελληνικό κράτος αλλά και, βέβαια, ναρκωτικά. Τα ελληνικά ΜΜΕ τα λένε αυτά κάθε τόσο που σκεφτήκαμε ότι είναι ανούσιο να αναφέρουμε απλώς δεκάδες τέτοια άρθρα που επαναλαμβάνονται κάθε χρονιά Οι, δε, επιτροπές κατοίκων που πριζώνουν τους μπάτσους να κάνουν ντου σε τσιγγάνικους καταυλισμούς λένε επίσης τα ίδια. Φυσικά, αυτά για τα οποία συνήθως οι μπάτσοι συλλαμβάνουν τους Ρομά στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι η ‘κλοπή ηλεκτρικού ρεύματος’ – π.χ. κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2013, 230 Ρομά συνελήφθησαν για κλοπή ηλεκτρικού ρεύματος – «αδίκημα» άμεσα συνδεδεμένο με το ότι στους ίδιους τους καταυλισμούς δεν δίνεται ρεύμα, μικρο-κλοπές μετά, καθώς και εκκρεμή εντάλματα, δικαστήρια κτλ.[4] Βάσει αυτών των τελευταίων μάλιστα οι Ρομά διώκονται συνήθως ερήμην, δηλαδή χωρίς να γνωρίζουν για ποιο πράγμα διώκονται και βέβαια χωρίς να παρίστανται σε δικαστήρια αφού διόλου περίεργα και οι ίδιες οι κλήσεις για τα δικαστήρια αυτά χάνονται συνήθως κάπου μεταξύ εισαγγελέων και καταυλισμών. Ενδεικτικά, σύμφωνα με έρευνα, το 1/3 των Τσιγγάνων στην ελλάδα διώκεται ή βαρύνεται με κατηγορίες ερήμην του. Ενώ, παράλληλα, ο αριθμός των Τσιγγάνων στις φυλακές ανηλίκων της ελλάδας είναι 7 φορές μεγαλύτερος αναλογικά με τον πληθυσμό των μπαλαμών.
Την δεκαετία του 2000 με μεγαλύτερη ένταση ξεκίνησε ένας λόγος ομογενοποίησης περί Ρομά και μεταναστών και άρχισε η εγκληματοποίηση του ενός να παρασύρει και τον άλλον στα πλαίσια στρατηγικών του ελληνικού κράτους να εμφανίσει ορισμένες περιοχές σαν «άβατα», «γκέτο» ή «ανεξέλεγκτες ζώνες εγκλήματος». Εμείς τώρα επειδή είμαστε υποψιασμένες/οι και το μόνο πραγματικό άβατο που γνωρίζουμε στην ελλάδα είναι αυτό του λεγόμενου Άγιου Όρους όπου δεν επιτρέπεται η είσοδος σε γυναίκες, καταλαβαίνουμε ότι όλη αυτή η φιλολογία παίζει το ρόλο της προετοιμασίας των κινήσεων του ελληνικού κράτους που θέλει να απλώνει τα ξερά του όλο και περισσότερο στους καταυλισμούς.»
Αντι-τσιγγανισμός, Ιστορίες ρατσισμού από τη χώρα των μπαλαμέ
antifa negative, τεύχος 3 (Μάιος 2014)
Και πέρα από το ότι τα γραπτά μένουν, η μνήμη για την οποία μιλάμε δεν είναι ατομικής εμβέλειας. Θυμάται κανείς, ναι. Ε και; Μπορεί να επεξεργαστεί όπως μια συλλογικότητα τις παλιές και ίσως κάποιες νεότερες απόψεις πάνω στα όσα έχει γράψει ένα σώμα ανθρώπων δέκα χρόνια πριν; Και άρα να βελτιωθεί, να δει που έκανε λάθος, να δει τι άλλαξε; Ή όλα είναι μια επανάληψη του ίδιου; Δύσκολα ζητήματα.
Ε πάντως τώρα, για το πιο εύκολο ζήτημα του αν υπάρχει ανάγκη οργανωμένης και συλλογικής εναντίωσης (και μνήμης!) απέναντι στον κυρίαρχο αντι-τσιγγανισμό[5] και πως γίνεται αυτό στην πράξη, αρκεί πιστεύουμε κανείς να ενώσει τις τελίτσες για να καταλάβει.
antifa negative, 13-12.2022
[1] «Αφήστε χίλια χάσταγκ να ανθίσουν!», antifa beat, τχ 14 (Άνοιξη 2021) https://antifa-ngt.espivblogs.net/files/2021/04/antifa-beat-no14.pdf
[2] Βλ. και «Πώς να κάνετε απαρτχάιντ για καλό σκοπό! // Προκήρυξη από το antifa xalandri για την μετατροπή του καταυλισμού Ρομά σε στρατόπεδο συγκέντρωσης», antifa xalandri, 24.5.2021: https://antifaxalandri.files.wordpress.com/2021/05/prok_teliki.pdf
[3] Το ενδιαφέρον είναι εδώ, σε τέτοια άρθρα σαν κι αυτό της Καθημερινής, ότι γίνεται έμμεσα παραδεκτό πως οι Τσιγγάνοι στην ελλάδα δεν έχουν ελληνική εθνική καταγωγή (!), ενώ παράλληλα όπως αφήνει να εννοηθεί ο τίτλος του άρθρου: μπορεί οι Τσιγγάνοι να έχουν προβλήματα αλλά… μένουν και σε ακατάλληλους καταυλισμούς. Τέτοιοι τίτλοι και περιεχόμενα είναι πολύ συχνά στα άρθρα των ελληνικών ΜΜΕ τα οποία, την ίδια ώρα που προβάλλουν κάποια στοιχεία συμπάθειας προς τους Ρομά σε σχέση με τις κακουχίες που περνάνε, στοιχειοθετούν παράλληλα κάποια «αντι-κανονικότητα» ή «ακαταλληλότητα» της ζωής τους, με σκοπό βέβαια και πάλι το ελληνικό κράτος να τους έχει από κοντά. Κι αυτό ακριβώς κάνει η αστυνομία. Επικαιροποιημένη παραπομπή: βλέπε και το κείμενο Το μοτίβο των πτωμάτων της εργατικής τάξης, Antifa Scripta, 12.12.2022 https://autonomeantifa.gr/to-motivo-ton-ptomaton-tis-ergatikis-t/ και «Ο τυχαίος θάνατος ενός Ρομ, κρίση, αυτοκινητοβιομηχανίες και σφαίρες στο ψαχνό», antifa τχ 78 (12/2021) https://autonomeantifa.gr/wp-content/uploads/2022/03/78_tyxaios_thanatos_rom.pdf
[4] Ενδεικτική για τα παραπάνω και η επιχείρηση «Aρετή» της ΕΛ.ΑΣ. εναντίον Ρομά στην Αθήνα με συμμετοχή 10 αξιωματικών και 62 αστυνομικών διαφόρων υπηρεσιών, τον Αύγουστο του 2008, με σκοπό να βρεθούν κλεμμένα οχήματα, ναρκωτικά και όπλα. Τελικά έγινε μόνο μία σύλληψη για παράνομη κατοχή καραμπίνας και σχηματίστηκε δικογραφία σε βάρος ανήλικου για κλοπές.
[5] Βλ. και «ΤΣΙΓΓΑΝΟΙ ΚΑΙ ΜΠΑΛΑΜΟΙ ΣΤΟ ΧΑΛΑΝΔΡΙ: η δημόσια τάξη, η πρόνοια και η υλικότητα του ρατσισμού», στο τελευταίο τεύχος του 151 (τχ 26, Φθινόπωρο-Χειμώνας 2022), https://antifa-ngt.espivblogs.net/?p=3387